Tot hun arrestatie op 4 augustus 1942 woonden Bertha en Liselotte aan de Gualth. Sylvanusstraat 7.
naam | geboren te | datum | overleden te | datum |
Bertha Berliner- Rosenthal | Ibbenbüren (Duitsland) | 22-10-1896 | Auschwitz | 30-09-1942 |
Liselotte Berliner | Rheine (Duitsland) | 04-12-1918 | Auschwitz | 30-09-1942 |
Op deze plek woonde Bertha Berliner-Rosenthal vanaf 1936 met haar dochter Liselotte.
Bertha is in 1896 in Ibbenbüren Duitsland geboren. Op de foto links: Bertha met haar broer Willy: bron Gertrud Althoff.
Ze is daar getrouwd met Hermann Berliner en met hem in Rheine gaan wonen. Daar is in 1918 hun dochter Liselotte, roepnaam Lilo, geboren. Zie de foto rechtsonder: bron Gertrud Althoff. In 1926 zijn Bertha en Hermann van tafel en bed gescheiden.
In de zomer van 1936 zijn Bertha en Lilo vanuit Duitsland naar Deventer verhuisd. De twee jongere broers van Bertha, Ewald en Willy Rosenthal, kwamen toen ook naar Deventer en hebben in 1936 Masmann’s lunchroom overgenomen in de Lange Bisschopstraat.
In 1938 overleed hun vader Moses in Ibbenbüren en is daar begraven.
Hun moeder was al eerder overleden.
Het schijnt dat Lilo met een Hoffmann is getrouwd maar hij heeft haar in de steek gelaten en is van Deventer naar Amsterdam verhuisd en is daar een privéschool begonnen.
In 1938 was Bertha lid van de joodse gemeente Deventer maar kon ze haar lidmaatschapsgeld niet meer betalen.
In 1939 woonde Oskar Schwarz bij Bertha Berliner in huis. Hij was in 1890 geboren in Raesfeld in Duitsland waar hij veehandelaar was. Onbekend is waarom hij bij haar woonde, ze waren bijna even oud.
Omdat ze statenloos waren, zijn Bertha en haar dochter Lilo zijn op 2 augustus 1942 in Deventer gearresteerd door Caspers, een politieagent maar vooral een beruchte jodenjager. Zie links de brief inzake de arrestatie: bron HCO, vestiging Deventer. Hij bracht hen samen met een ander gezin naar de Sicherheitspolizei in Enschede. Vervolgens trok Caspers zelf een maand later in de woning van Bertha en Lilo. De buren merkten dat mevrouw Caspers de kleding van de dames Berliner droeg. Later in de oorlog werd Caspers hoofd van politie te Maassluis.
Bertha en Lilo zijn 2 dagen na hun arrestatie op 4 augustus 1942 in Westerbork aangekomen en op 7 augustus 1942 op transport gegaan naar Auschwitz. Blijkbaar hebben beiden nog even in een werkkamp gezeten, maar beiden zijn op 30 september 1942 daar omgekomen.
De broers van Bertha, Ewald en Willy, zijn met hun gezinnen ook omgekomen in en concentratiekamp. Ook hun andere zus, Amalie, die in Arnhem woonde, is met haar gezin vermoord.
Bertha had nog een zus Nanny. Zij heeft voor de oorlog met haar man en kinderen kunnen vluchten naar de USA. Zij is in 1960 in Los Angeles overleden.