Abraham Jacobus Janse

door kleinzoon Bramjan Mulder

Tot zijn deportatie woonde hij aan de Tessenmacherstraat 43.

Bram (A.J.) Janse is op dinsdag 13 juni 1899 geboren in Vlissingen. Hij was het 3e kind van een gezin van 4.
Hij trouwde met Wiets Kiestra en ze verhuisden naar Tesschenmacherstraat nr. 43 in Deventer.
Twee weken voordat de 2e wereldoorlog in Nederland losbarstte werd hun dochter Door geboren.

Hij is het leger ingegaan en trad in dienst bij de Genie. Toen hij 25 was, werd hij Opzichter Fortificatien 3e klasse. Dit betekende dat hij als officier toezicht moest houden op de bouw en onderhoud van forten en kazernes. Dit was een functie waarvoor je een gedegen bouwkundige opleiding nodig had. Hij woonde toen in Den Haag. Op zijn 31e promoveerde hij tot Opzichter 2e klasse en op zijn 37e werd hij Opzichter Fortificatien 1e klasse.  

Het was duidelijk dat er oorlog kwam, dus het leger bereidde zich voor op de inval. Bram werd aangesteld als Leider der Vernielingen in het Vak Deventer West. Er werd bepaald dat de leider zich zou ophouden bij de Spoor- en Schipbrug te Deventer en werd daartoe geplaatst bij Staf 1-II-43 R.I. te Deventer. Rondom de geboorte van zijn dochter, in de dagen tussen 15 april en 10 mei 1940 werd veelvuldig geoefend met het personeel uit Vak Deventer Oost teneinde de nodige terreinkennis te verkrijgen, en vooral in het vlot aanbrengen van de springladingen aan de bruggen en verhakkingen (blokkades).

Op de ochtend van 10 mei 1940 rond 3.40 uur kwam het bericht binnen van grensoverschrijding door Duitse troepen en werden tientallen overvliegende Duitse vliegtuigen waargenomen boven Deventer. Hierop werden springstoffen in de vrachtwagen geladen en werd een vernielingsploeg gevormd. Rond 5.10 uur werd het vernielingsbevel voor de Schipbrug ontvangen en even later voor de Spoorbrug. Na diverse moeilijkheden lukte het om eerst de Schipbrug en om 7.14 uur de Spoorbrug effectief te vernielen.  

In de middag heeft het team het snijpunt van de wegen Deventer-Apeldoorn en Zutphen-Apeldoorn versperd door 10 bomen over de weg te laten vallen en nog later werd de weg Beekbergen-Apeldoorn versperd omdat er ten zuiden van Beekbergen oprukkende gemotoriseerde vijandelijke eenheden werden gesignaleerd. Het was inmiddels 18 uur en het detachement werd teruggeroepen naar Schoonhoven. Ze kwamen die dag tot Bilthoven en reden de volgende dag over de nieuwe weg Utrecht-Den Haag via Gouda naar Schoonhoven. Ondanks het bombardement van de vorige dag is de weg op slechts 1 plek 1 rijbaan onbruikbaar geraakt door een bomkrater. Het detachement bereikt rond 11 uur Schoonhoven en Bram reist door naar het hoofdbureau van de Inspectie in Den Haag. De volgende dag (1e Pinksterdag) krijgt hij de opdracht de leiding op zich te nemen om een garage in de nieuwe Frederikkazerne in te richten tot krijgsgevangenkamp voor zo'n 75 krijgsgevangen gemaakte Duitse militairen. Daarna doen zich tot het tijdstip van de capitulatie op 15 mei geen bijzonderheden meer voor. Hij keerde op 13 juni 1940 terug in Deventer en kon tot zijn tevredenheid constateren dat de vernielde bruggen nog steeds onbruikbaar waren.  

Over de jaren daarna is minder duidelijk. Hij werd relatief met rust gelaten, maar zette zijn werk ondergronds voort.
Hij was ondercommandant van de OD (Ordedienst) en deed vooral spionagewerk.  

Het gezin is een periode ondergedoken geweest in een huis aan de Diepenveenseweg in Olst en keerde daarna terug naar de Tesschenmacherstraat.
Later is Bram verraden en hij is op 21 december 1944 gearresteerd. Hij heeft opgesloten gezeten op Brinkgreven en later op de Oxerhof in Colmschate.
In de nacht van 6 op 7 maart 1945 vond er bij de Woeste Hoeve een mislukte aanslag plaats. De leider van de Nederlandse politie, de Duitse SS-officier Rauter raakte hierbij zwaargewond.
Op 8 maart werden als wraak 117 gevangenen uit deze regio naar de Woeste Hoeve gebracht en op dezelfde plaats geexecuteerd. Hier is ook Bram Janse bij omgekomen.
Op de foto rechts: advertentie in Het Nieuws van 7 mei 1945.